De website voor Budel-Dorplein voor nieuws, wetenswaardigheden en achtergrondinformatie van Dorplein, voor Dorplein, door Dorplein

Archive for the ‘Nieuws’ Category

’t Dörpelke terug van vakantie

Nu de schoolvakanties voorbij zijn en veel andere mensen hun vakantie er op hebben zitten gaat ook huiskamer ’t Dörpelke weer open.
Vanaf dinsdag 3 september ben je elke dinsdag tussen 14.00 en 16.oo uur welkom voor een praatje, bakje koffie of om een spelletje te doen.

De huiskamer van Budel-Dorplein, ’t Dörpelke dus, is een ontmoetingsplek voor jong en oud.

Je kunt te voet komen, met de fiets of met de auto, parkeerplek genoeg. Is het lastig om zelf te komen omdat je wat moeilijker ter been bent dan kun je ook bellen of mailen. Er is vaak wel iemand die je kan komen halen. De huiskamer wordt overigens geheel gerund door vrijwilligers.

’t Dörpelke is gehuisvest in gemeenschapscentrum De Schakel.

Hoewel we over een “huiskamer” praten, bij mooi weer zitten we gezellig op het terras van De Schakel in het zonnetje of juist onder de parasol.

De Schakel is rolstoelvriendelijk. Ook het toilet is voor mindervaliden toegankelijk.

’t Dörpelke is geopend op dinsdagmiddag van 14.00-16.00 uur.
Vaste activiteit is rummikuppen.
Als de interesse groter wordt kunnen in overleg de openingstijden verruimd worden.

Als je contact op wilt nemen kan dat via telefoonnummer 06 5769 3952 of per e-mail via huiskamerdorplein@gmail.com.

Bezoekadres:
Huiskamer ’t Dörpelke
St. Barbaraweg 1 (in De Schakel)

Tot ziens?

Primeur tijdens Drukkersdag Eynderhoof

In Limburgs Openluchtmuseum Eynderhoof zorgen vele vrijwilligers ervoor dat de geschiedenis weer gaat leven. Je ziet, ruikt, proeft en ervaart er hoe het leven rond 1900 was in een dorp uit de Peel. Uniek dit jaar is dat de bezoekers echter ook nog wat verder mee terug in de tijd worden genomen en wel naar een stukje geschiedenis uit de 15e eeuw.

De Eynderhoof heeft namelijk tijdens de 4e Drukkersdag een unieke nieuwe deelnemer waarbij de bezoekers zelf de magie van de drukkunst kunnen ontdekken zoals Johannes Gutenberg het bedoelde. Dhr. Hans Jozef Altmann, meesterdrukker en vakman in hart en nieren, is bereid gevonden om tijdens de Drukkersdag een uniek stukje geschiedenis te komen tonen aan de bezoeker: een volledig nagebouwde en werkende Gutenberg drukpers. Johannes Gutenberg introduceerde rond 1445 de boekdrukkunst in Europa en dit heeft grote invloed gehad op de wereldgeschiedenis. Zondag 1 september zal Dhr. Altmann met de nagebouwde Gutenberg drukpers demonstraties geven waarbij bezoekers ook zelf de kans krijgen om ermee aan de slag te gaan en de ambachtelijke kracht van de boekdrukkunst te voelen door zelf drukwerk te creëren, precies zoals dat in de 15e eeuw gebeurde. Tijdens de Drukkersdag, een grafische dag die uniek is in Nederland, zijn diverse grafische vakmensen aanwezig om hun bijzondere ambacht te demonstreren zoals het papierscheppen, zeefdrukken, etsen, foliedrukken, linografie, hoogdruk en nog veel meer, máár daarbij heeft men dít jaar voor het eerst dus ook de unieke kans om een stukje geschiedenis van Johannes Gutenberg tot leven te zien komen en zelf te ervaren, iets wat men niet wil missen!

Ervaar de drukkunst op zijn best tijdens de 4e Drukkersdag te Nederweert-Eind op zondag 1 september van 13.00 tot 17.00 uur. Een bijzondere dag georganiseerd door de vrijwilligers van drukkerij ‘De Piependje Pörs’ in openluchtmuseum Eynderhoof.

Repaircafé

Op zaterdag 3 augustus 2024 is er weer een repaircafe in De Schakel in Budel-Dorplein.

Tussen 10.00 en 12.00 uur staat het repairteam klaar voor iedereen die iets te repareren heeft. Kapotte elektrische en andere apparaten, naaiklussen of andere herstelwerkzaamheden worden gratis gedaan. Een donatie voor de huiskamer is overigens altijd welkom.

De vrijwilligers staan klaar in gemeenschapscentrum De Schakel, St. Barbaraweg 1 in Budel-Dorplein.

De koffie en thee staat klaar.

 

Serenade voor André Dor

Zo maar een zondagse zomeravond in Dorplein. Het was warm, vochtig warm. Alleen
al van zitten moest je zweten. Het was feest in Villa de Warande. Het huis van André
Dor en zijn gezin. De hele familie was in vol ornaat. Harmonie Les Echos de Dorplein
kwam een serenade brengen. De zink was een grote sponsor van hun. André Dor
was erevoorzitter. De stilte was bijna compleet. De vogels zwegen eerbiedig. Wel
hoorde je in de verte het zachte gebrom van de fabriek. En toen barste de muziek
los. ‘Dzjing boem tetteretet’. De harmonie was in aantocht. Mensen kwamen
naar buiten. Ze sloten achter aan. Als de harmonie uittrok was er feest. Ze kwamen
dichterbij. De mars “Einzug der Gladiatore” was nu ook te horen in de salon. De
familie liep naar het bordes. André en zijn echtgenote stonden vooraan. Daar achter
de kinderen. Op een hoek stond een tafel met verfrissingen. De dienstbode in wit
zwart uniform schonk de glazen vol. Haar principalen mochten geen dorst lijden. Het
hek van de oprijlaan stond open. Daar kwam de harmonie de bocht door. Eerst de
drapeau met de naam en het oprichtingsjaar. Een forse dorpleiner in uniform droeg
een leren riem om zijn middel. Aan de voorkant ervan ter hoogte van zijn kruis was
een leren huls. Daarin steunde de stok van het vaandel. Het bestuur volgde.
Allemaal belangrijke mannen in zwarte trouwpakken en hoge hoed. Daarna de
harmonie in prachtig gekleurde uniformen met kepi’s en een zwarte pluim. De
trommelaars voorop. In het midden de dikke trom op een karretje, getrokken door
twee jongens uit het dorp. Op de laatste rij bromden de tuba’s. Samen met de
percussie zorgden ze voor de goede maat. De druppels zweet liepen langs de
hoofden van de muzikanten. Ze bliezen gewoon door. De groep aanhangers was
aangegroeid tot enkele honderden. De familie stond op om de muzikanten te
ontvangen. De harmonie stopte voor het bordes. Op commando draaiden ze een
kwart slag. “op de plaats rust”. De voorzitter trad naar voren. Eerbiedig nam hij de
hoge hoed af. Het spiekbriefje in de hoed was een beetje doorgelopen van het
zweet. Hij hield een gloedvolle speech. Ieder jaar zowat hetzelfde. Dankbaarheid
voor de financiële steun van de fabriek. Nog meer dank voor de adviezen van André.
Die stond kaarsrecht te luisteren. Hij was tenslotte officier in het Belgische leger
geweest. De dirigent nam de plaats van de voorzitter in. En hupsakee daar rolde een
vrolijke mars uit de instrumenten. In het publiek begon men te dansen. Een vrolijk
halfuurtje voltrok zich in de tuin van villa de Warande. André Dor bedankte op
vriendelijke toon. Hij kwam heel vaderlijk over. Een beminnelijke glimlach op de
lippen.
Zo kenden de mensen hem ook op de fabriek. Een vader die veel zorg had voor zijn
kinderen. De oudste zoon van Lucien Dor. Een van de twee stichters van de KZM.
Lucien woonde in Weert vlak bij de Stadbrug. André ging naar het Bisschoppelijk
College. Hij studeerde in Leuven chemische metallurgie en werktuigkunde. Hij brak
de studie af om in Dorplein op de zinkfabriek te gaan werken. In 1933 werd hij
directeur. Toen hij 70 werd stopte hij ermee. Wel bleef hij nog commissaris van de
NV. Hij was van grote betekenis voor de fabriek en het dorp. Na de tweede
wereldoorlog bouwde hij de fabriek helemaal op. En hij zorgde dat er tal van

verenigingen werden gesticht. De bewoners konden er hun vrije tijd besteden. Hij
stierf in 1978 en werd op het kerkhof in zijn Dorplein begraven.
Dit en veel andere verhalen over de oude zinkfabriek, over Dorplein en zijn vroegere
bewoners vertellen de Cicerones, gidsen, tijdens hun rondleidingen. Wil je ook een
rondleiding door dit historisch Dorplein met deskundige uitleg ? Kom dan zondag 28
juli om 14.00 uur naar Gemeenschapshuis de Schakel, St. Barbaraweg 1, Budel-Dorplein.
Enthousiaste cicerones staan klaar om je rond te leiden. Het kost 2 euro per persoon,
kinderen tot 12 jaar zijn gratis. Je hoeft je niet vooraf aan te melden. De rondleiding
duurt twee tot twee en een half uur en gaat over goed begaanbare wegen. Rolstoel
en rollator vriendelijk.
Wil je als familie, buurt of vereniging een rondleiding? Maak dan een afspraak met
onze coördinator Wim Cremers, Telefoon +31 495 49 2598 of +31 6 2296 1675, e-mail:
ciceronesdorplein@gmail.com

Door: Thierry van Ensebroeck
Foto: © Jack Roosen

Cicerones van Budel-Dorplein bezoeken Eynderhoof

Waar eens de Eindse Boys hun voetbalkunsten vertoonden ligt nu Eynderhoof. Het Limburgs Openluchtmuseum met 400 vrijwilligers en 15.000 bezoekers per seizoen. Je vindt het in Nederweert-Eind, of zoals ze zelf zeggen “Dintj”. Heel mooi gelegen tussen Noordervaart met zijn karakteristieke ophaalbruggen en de Banen en het Sarsven. Zeker niet het einde van de wereld maar een centrum van oude ambachten en tradities. Als je er rondloopt begint vanzelf Het Dorp van Wim Sonneveld door je hoofd te spelen. Die sfeer van vroeger met zijn handwerkers, de rust, de onthaasting, de oude gebouwen. Onwillekeurig ontsnapt je de gedachte van “was het zo maar altijd”.

De Cicerones van Dorplein hadden enkele maanden geleden de gidsen van Eynderhoof rondgeleid in Dorplein. Nu was het tijd voor een tegenbezoek. Op de parkeerplaats valt meteen op dat er rijen kersenbomen staan die voor de schaduw moeten zorgen. We worden ontvangen door Fried den Ouden. Hij heeft om het authentiek te maken het trouwpak van zijn schoonvader aangetrokken. Samen met zijn collega zal hij ons rondleiden. Eynderhoof is begonnen met een boerderij waar ze geen bestemming meer voor hadden. Bij een aantal enthousiaste Eindtenaren ontstond het idee er een soort Bokrijk van te maken. Begonnen werd in 1990. In de loop der jaren werd er alsmaar uitgebreid. Anno 2024 ligt er een complex van gebouwen waarin allerlei oude ambachten zijn ondergebracht. We beginnen in de langgevel boerderij Bi-j Lieberte Gon. Overigens hebben bijna alle gebouwen een naam die verwijst naar waar ze vandaan komen of welk ambacht er wordt uitgeoefend. Fried is een heel welbespraakte gids die ons rondleidt door de verschillende vertrekken van de hoofdboerderij. Alles met textiel van vroeger mooi geëtaleerd in kasten van vroeger. Heel interessant is de expositie in de kelder “Van stenen mes tot bronzen bijl”. In vitrines liggen allerlei archeologische vondsten uit de omgeving. Op de zolder een tijdelijke expositie over trouwen. Deze ruimte wordt ook gebruikt voor echte trouwpartijen. Een mooi wandkleed vertelt het verhaal van de huwelijkstrouw tussen Odisseus en Penelope. Tussendoor pauzeren we in de herberg met koffie en zelfgebakken vlaai. Het is woensdagmiddag en dan zijn er altijd veel kinderen die er kunnen knutselen, vlaaitjes bakken of een verjaardag vieren. Over de kinderkopjesweg gaan we naar het volgende gebouw. Er wordt geitenwol gesponnen, geborduurd, er is iemand bezig met kantklossen. Eynderhoof brengt de periode van 1850 tot 1950 in beeld. Alle vrijwilligers dragen zoveel mogelijk kleren van vroeger, net als onze gids. In Bi-j Cöppus spat het enthousiasme van de vrijwilligers eraf. We weten nu alles af van hoe een kuip of een ton gemaakt wordt. Ik had ook nog graag gezien hoe klompen worden gemaakt. Ik heb daar vroeger nog lang op gelopen. In Drökkeri-j De Piepende Pörs worden we verwelkomd door de geur van drukinkt en papier. Voor iedereen is het heel interessant hoe vroeger een tekst gezet werd en hoe die uiteindelijk op papier terecht kwam. Het was veel handwerk en niet zo gezond. We hebben een leuk aandenken van ons bezoek aan overgehouden. Langs de zagerij komen we bij het schooltje van vroeger. We nemen allemaal plaats in de bankjes. De lei en griffel en poetsdoek liggen al klaar. De juf vertelt over hoe het er vroeger aan toe ging in de klas. Lijfstraffen en voor schut zetten waren toen heel normaal. Moet je nu niet meer mee aankomen.

Jammer dat we niet meer tijd hebben. Nog gauw iets drinken in de herberg, Fried en collega bedanken en dan gaan we weer. We komen zeker nog eens terug om te bekijken wat we gemist hebben. Fried nogmaals bedankt, het was heel boeiend en meer dan de moeite waard.

Door: Peter van den Heuvel
Foto: Wim Cremers

Watersnood in Dorplein

Wat hoorde je de laatste maanden? Mijn kelder staat onder water, mijn gazon is een zwembad, mijn groenten verdrinken, de grondwater meter staat op tilt. Veel minder hoorde je dat alles zo rijk bloeide, dat alles zo mooi groen was, dat de aardbeien zo dik waren. Het KNMI gaf iedereen gelijk, er was nog nooit zoveel water gevallen sinds 1906. De sloten in Dorplein stonden tot aan de rand vol. Boze tongen beweerden dat ze verstopt waren. Dat ze verwaarloosd waren. Dat er zelfs kwade bedoelingen achter zaten. 

In 1892 was het niet veel anders. De Hei, zoals ze in Budel heette, was moeras en vennen. Later zouden de Dorpleiners het de lieëge modderik noemen. Die naam spreekt voor zich. Door een dikke leemlaag in de ondergrond kon het regenwater niet wegzakken naar het grondwater. Bij droogte kon het grondwater niet naarboven.

 Wat dreef François Sepulchre en zijn zwagers Émile en Lucien Dor om juist hier grond te kopen? De waardelooste grond van Budel? Ze wilden een eigen zinkfabriek beginnen. Daarvoor was nodig: veel water, een spoorlijn, een kanaal en een groot gebied zonder huizen. Ze kwamen uit Luik en daar konden ze niets meer krijgen. Te veel zinkfabrieken, 15 stuks. Ze gingen de grens over naar Nederlands Limburg. Na bezoek aan een aantal gemeentes, waaronder Weert, landden ze aan bij de gemeente Budel. Die heel blij, ze hadden waardeloze grond genoeg op de Hei. Op 7 juli 1892  verkochten ze 628 ha en een tijdje later nog eens 275 ha. Goed voor de gemeentekas en de werkgelegenheid. De Belgen keken hun ogen uit toen ze de grond zagen. Met veel moeite konden ze op een boerenkar tot daar komen. De zinkfabriek moest verrijzen op een hoger gelegen gebied in het Ringselven. Wat moest eerst gebeuren? Sloten graven om het overtollige water af te voeren. Daarvoor lieten ze mensen uit Sliedrecht komen. Mensen met ervaring in de strijd tegen het water. Een deel van het zand uit de sloten werd gebruikt om een dijkje aan te leggen. Dit liep van het bouwterrein naar station Budel in Budel-Schoot. Op dit dijkje werd smalspoor aangelegd. Dit kon gebruikt worden voor aanvoer van bouwmaterialen en bouwvakkers. Die hoefden niet meer naar “Pruisen” te gaan werken. Men ging voortvarend aan de slag. Hal 1 was al snel klaar. In april 1893 werd al het eerste zink geproduceerd. Een nieuw dorp ontstond vlak bij de fabriek. Uit de notulen van de Raadsvergadering van 5 september 1893: Aan de nieuwe buurt werd de naam Dorplein gegeven. Zo werden de gebroeders Dor, stichters van fabriek en dorp, in de naam vereeuwigd. Dorplein is wat het nu is, een pareltje in zuid-oost Brabant, met af en toe last van hoog water. 

Tegenwoordig zijn er een tiental gidsen ( Cicerones ) die rondleidingen verzorgen in het historische dorp. Ze vertellen over de geschiedenis, de bewoners, het reilen en zeilen van Dorplein. Ben je geïnteresseerd en wil je er meer over weten, kom dan zondag 30 juni rond 14.00 uur naar Gemeenschapshuis de Schakel, St.Barbaraweg 1, Dorplein. Enthousiaste cicerones staan klaar om je rond te leiden. Het kost 2 euro per persoon, kinderen tot 12 jaar zijn gratis. Je hoeft je vooraf niet aan te melden. De rondleiding duurt twee tot twee en een half uur en gaat over goed begaanbare wegen. Rolstoel en rollator vriendelijk.

Wil je als familie, buurt of vereniging een rondleiding? Maak dan een afspraak met onze coördinator Wim Cremers,Tel: +31495492598 / +31622961675, mail: ciceronesdorplein@gmail.com

Door: Thierry van Ensebroeck

Foto: Jack Roosen

Huiskamer ‘t Dörpelke met vakantie

Huiskamer ‘t Dörpelke gaat van

9 juli t/ m 27 augustus 2024

met vakantie.

Vanaf dinsdag 3 september 2024

verwelkomen de vrijwilligers weer iedereen die gezellig een praatje wil komen maken, enn spelletje wil doen of een “bekske” koffie wil komen drinken.

Een fijne zonnige 🌞 vakantie.

Foto: Jack Roosen

Tag Cloud