Dorplein Uniek

Open Monumentendag Cranendonck

Zondag 12 september 2021 is het open monumentendag. Het thema is “mijn monument is jouw monument”

Ook in Budel-Dorplein is een aantal objecten te bezichtigen.

Tussen 10.00 en 16.00 uur kun je genieten van plekken in Dorplein die normaal niet zomaar toegankelijk zijn.

Alle locaties zijn gelegen in het oude gedeelte van Budel-Dorplein. Dit bijzondere fabrieksdorp is eind 19e eeuw gebouwd voor het huisvesten van werknemers van de plaatselijke zinkfabriek. Oud Dorplein heeft sinds 2011 de status van ‘beschermd dorpsgezicht’.

Bij de monumenten zijn “cicerones”(dorpsgidsen van Dorplein) aanwezig om vragen te beantwoorden en informatie te geven.
Onderstaande objecten staan op volgorde van advies (loop)route.

JozefKerk (Hoofdstraat 201)
Kerk uit 1952, gewijd aan de heilige Jozef; patroonheilige van de arbeiders.

“De Witte Villa” (Hoofdstraat 104)
Villa gebouwd in 1898 voor Emile Dor; oprichter en directeur van de zinkfabriek. Rijksmonument.

Open tuin (Hoofdstraat 102)

“Cantinetheater” (Hoofdstraat 80)
Theater in het voormalige Hôtel St Joseph, ook wel ‘de Cantine’ genoemd. Voorheen ontspannings -en recreatieruimte en later filmzaal. In de jaren ‘50 werd het een theater. Rijksmonument.
Op zondag 12 september wordt de vernieuwde theaterzaal feestelijk heropend!

Villa (“zustershuis”) (Hoofstraat 78)
Villa in chaletstijl, gebouwd in 1902 door Maurice Dor, een neef van de oprichters van de zinkfabriek. Het gebouw is een Rijksmonument.

Nyrstar Budel (Buitenterrein) (Hoofdstraat 1)
Omstreeks 1892 werd op een afgelegen terrein nabij Budel door de Waalse broers Emile en Luciën Dor een zinkfabriek opgericht. Rondom de fabriek werd ook het arbeidersdorp Dorplein gebouwd.
De zinkfabriek, tegenwoordig Nyrstar geheten, is bijna 130 jaar na dato nog steeds aanwezig. De fabriek is met haar tijd meegegaan en volop in bedrijf. Het buitenterrein is opengesteld.

Open tuin (Theo Stevenslaan 23)

“Prisonneke”
Voormalig gevangenisgebouwtje ‘het Prisonneke’, Theo Stevenslaan (ter hoogte van nr 37)
Het gebouwtje is rond 1905 gebouwd door de zinkfabriek om dienst te doen als gevangenis voor het bewaren van de orde in het fabrieksdorp. Uniek in Nederland. Rijksmonument.

“Carré Mulhousien”-woning (St. Josephstraat 134)
Voormalige arbeiderswoning “carré Mulhousien” voor werknemers van de zinkfabriek.
Een voor Nederlandse begrippen unieke vier-onder-één-kap woning. Gebouwd in 1907 naar het
voorbeeld uit de Franse stad Mulhouse. Alleen de benedenverdieping is voor publiek geopend, evenals de tuin.

Aanvullend programma

• Op het kerkplein (Hoofdstraat 201) staan diverse oldtimers, waaronder een oude friteswagen waar je terecht kunt voor een lekkere snack (tegen contante betaling, geen pinmogelijkheid).
• Vanaf het kerkplein kun je een rondrit met koets of huifkar maken wanneer je slecht ter been bent.
• Aan Sepulchrestraat 166 vind je Jorine’s theetuin. Hier kun je terecht voor een kopje koffie of thee met iets lekkers.
• Familie Ingeveld (Hoofdstraat 102) heeft haar fraaie tuin voor publiek opengesteld.
• Familie Dielis (Theo Stevenslaan 23) heeft haar fraaie tuin voor publiek opengesteld.
• Op het Cantineplein zijn diverse activiteiten ter ere van de heropening van het Cantinetheater.

Genoten? Kom gerust nog eens terug.

Je kunt op eigen gelegenheid een wandelroute lopen.
Wandelroute-tip (3,5 of 7 km):

In Dorplein is de wandelroute “Le projet de Dorplein” uitgezet. Een wandeling van 3,5 of 7 km langs alle bezienswaardigheden in het voormalige fabrieksdorp. De route start bij gemeenschapscentrum ‘De Schakel’, Sint Barbaraweg 1. Hier staat ook een informatiepaneel. Een routekaart is verkrijgbaar bij De Schakel, VVV Cranendonck (markt 22a, Budel) en Jorine’s theetuin (sepulchrestraat 166).

Ook kun je elke laatste zondag van de maand onder begeleiding van een cicerone (gids) Dorplein bekijken.

Voor meer informatie, zie: www.dorpleinuniek.nl of neem contact op met de coördinator Wim Cremers, te bereiken op telefoonnummer 06 2296 1675.

Corona-regels

• Houd 1,5 meter afstand van elkaar.
• Was uw handen op elke locatie, hiervoor is bij de ingang een desinfectiepomp aanwezig.
• Volg instructies van de medewerkers goed op.
• Volg (waar nodig) de aangeduide route, blijf niet (te) lang stil staan en zorg voor een goede doorstroming.
• Vermijd drukke plekken, geef elkaar de ruimte.

Daarnaast gelden uiteraard de (aanvullende) corona-regels die landelijk van kracht zijn. Kijk op

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19 voor de actuele situatie en regels.

Huisregels

Het bezoek aan de Open Monumentendag is op eigen risico.

Behandel de gebouwen en tuinen met respect en respecteer de privacy van bewoners, bezoekers, gidsen en andere deelnemers.

Gooi afval in de daarvoor bestemde afvalbakken of neem het mee naar huis.

In geval van een calamiteit

Noodsituatie                     112
Algemene vragen            06 2296 1675

 

Bron: www.leprojetdedorplein.nl

Foto’s: ©Jack Roosen