Dorplein Uniek

In de HAC van 29 augustus schreef Leo Smits over Gluren bij de Buren in Dorplein.

Een pluim op de hoed van alle mensen die zo goed hebben samengewerkt. Dorplein mag gelukkig en tevreden zijn.

Het is ooit anders geweest. Wat hier volgt is door mij gefantaseerd. Ik hoorde een tijdje geleden iemand iets vertellen over de “slag op de Looserheide”.

We gaan een paar eeuwen terug. Er was nog geen kanaal, geen zinkfabriek, geen Dorplein. Wel was er Groot Schoot en Klein Schoot, Budel, Soerendonck, Maarheeze en Gastel. Geen grens met België maar wel Loosen / Loozen. En tussen Schoot en Loozen lag de Loozerheide. En daar was het normaal altijd peis en vree. De Schotenaren lieten hun schapen medizinrezeptfrei24.de op de hei lopen. In de lente / zomer werden ze geschoren. De wol werd gewassen in het Ringselven. Ze werd te drogen gelegd op de heide planten. Als ze droog was werd ze naar huis gebracht. In het najaar en de winter spinden de vrouwen er garen van. Van het garen breidden ze kleren. De Loozenaren deden hetzelfde. Dat ging jaar in jaar uit zo door. Tot er op zekere dag wat wrevel ontstond. Er werd gefluisterd dat die van Loozen een schaap van die van Schoot hadden ingepikt. Of dit zo was? De schapen hadden nog geen oormerken. Bij het haardvuur in Schoot werd verteld dat de Loozenaren hun dit al vaker hadden gelapt. En dat ze altijd de beste stukken hei inpikten. En dat ze ook een paar Schoter schapen hadden geschoren. En dat ze een van hun schapen hadden opgegeten. De beschuldigingen werden alsmaar erger. Ze hadden hekserij gebruikt om de schapen het water in te drijven. Drie ervan waren verdronken. En een heks had alle schapen van Willem van de Kuiper ziek gemaakt. Ze had een toverdrank gemaakt. Dat had ze aan de schapen gegeven. Ze bleven kaal. En stierven ’s winters van de kou. Er speelde zeker mee dat het een tijd was van algemene malaise. Oogsten mislukten door het slechte weer. Herten en reeën aten de groenten op. Mensen werden ziek van een geheimzinnige besmettelijke ziekte. Dan werd er al gauw een zondebok gezocht.( Net als tegenwoordig met de migranten ). Dat waren die van Loozen.

De Schout en Schepenen riepen de dorpsraad bij elkaar. Ze gingen ze een lesje leren. Op zondag na de mis gingen ze er op af. Ze hadden zich bewapend met rieken, gaffels, dorsvlegels en een enkeling met een zeis. Zo trokken ze met zijn allen over de hei richting Loozen. Maar….. Lieske van Bert van de molenaar kwam uit Loozen. Toen ze van de plannen hoorde besloot ze haar familie te waarschuwen.

Ze deed een schepel meel in een zak. Dit ging ze zogenaamd naar haar familie brengen. In Loozen aangekomen vertelde ze wat de Schotenaren van plan waren.

De Dorpsraad werd bij elkaar geroepen. Besloten werd de Schotenaren gewapend tegemoet te gaan. Zo ontstond op die historische zondag na de mis een gevecht van man tegen man. Verwoed werd er op los geslagen. De vrouwen stonden op een afstand toe te kijken. Het gekerm van de gewonden was niet van de lucht. Overal vloeide bloed. Na een uur was iedereen zo moe dat ze er vanzelf mee ophielden. De vrouwen gingen het slagveld op. De doden werden opzij gelegd. Twee van Schoot en twee van Loozen. De gewonden werden verzorgd. Sommigen moesten op een geïmproviseerde brancard naar huis worden gebracht.

De dorpsraden kwamen later bij elkaar om afspraken te maken. Ze besloten de hei in tweeën te delen. De grens liep ter hoogte van het Ringselven. Dit was dus de eerste grens tussen Bels en Nederland. En ze leefden nog kort en gelukkig.

Dit verhaal zou verteld kunnen worden door de Cicerones, gidsen, tijdens hun rondleiding in Dorplein. Wil je ook een rondleiding door ons  historisch Dorplein met deskundige uitleg? Kom dan zondag 28 september  2025 om 14.00 uur naar Gemeenschapscentrum huis de Schakel, St. Barbaraweg 1, Budel – Dorplein. Enthousiaste cicerones staan klaar om je rond te leiden. Het kost 2 euro per persoon, kinderen tot 12 jaar zijn gratis. Je hoeft je niet vooraf aan te melden. De rondleiding duurt twee tot twee en een half uur en gaat over goed begaanbare wegen. Rolstoel en rollator vriendelijk.

Wil je als familie, buurt of vereniging een rondleiding? Maak dan een afspraak met onze coördinator Wim Cremers, Telefoon: +31 495 49 2598 / +31 6 2296 1675, e-mail: ciceronesdorplein@gmail.com

Thierry van Ensebroeck