De website voor Budel-Dorplein voor nieuws, wetenswaardigheden en achtergrondinformatie van Dorplein, voor Dorplein, door Dorplein

Author Archive

Nieuwjaar zingen!

Zaterdag 30 december 2023 is het weer zover; Nieuwjaarszingen. Of beter gezegd Nijjoar zingen.
Op die dag kunnen de kinderen van Dorplein, en de rest van Cranendonck, tussen 8.00-12.00 uur hun “körrefke” al zingend weer laten vullen.

Volgens oude traditie gaan de kinderen van Dorplein op de laatste dag van het jaar Nieuwjaarszingen. Omdat de laatste dag van 2023 op een zondag valt is het dit jaar de voorlaatste dag. Ze gaan de deuren langs en zingen bij elk huis het liedje “vrouwke, vrouwke, nijjoar gève”. Het doel ervan is om geld, snoep of andere traktatie te verzamelen voor een goed doel; zichzelf.

De laatste jaren ondersteunt ook Saskia Scheffers deze traditie. Ze heeft hiervoor een flyer gemaakt die huis aan huis bezorgd is in Budel-Dorplein om de kinderen, maar ook de bewoners, te stimuleren deze traditie te bewaren.

nieuwjaarzingen1.gif

Ken je het liedje nog?Vrouwke, vrouwke nijjoar gève. Ge zult verdeene ‘t euwig lève. ‘t Euwig lève is bèter gewonne, dan vur …
Nee? Download hem dan hier: Tekst Vrouwke vrouwke nijjoar gève

Doe jij ook mee?

https://www.dorpleinuniek.nl/wp-content/uploads/2007/12/nieuwjaarzingen3.gif

De Cantine 24 december 1899

Hotel St. Joseph, later de Cantine, is nu een jaar in gebruik. Net als de Witte Villa. Een groot aantal Waalse arbeiders hebben er een kamer. De zusters van de Heilige Carolus Borromeus uit Nancy zijn in augustus gearriveerd. Ze wonen in hun eigen gedeelte van de Cantine. Ze zorgen voor alles in en om het gebouw. Ook voor de theaterzaal annex restaurant. De vrijgezelle arbeiders kunnen hier eten en drinken.

In België is het traditie om op Kerstavond met de familie aan te zitten aan het Kerstdiner. De zusters willen ook zoiets voor hun gasten. Een beetje dat warme thuisgevoel, met z’n allen rond de tafel. Ze zijn al een paar uur bezig de zaal te versieren. Er worden veel groene takken opgehangen. De hele cantine ruikt naar den. Op het podium wordt een grote kerstboom neergezet. Die komt uit de eigen aanplant. De boom wordt volgehangen met gekleurde ballen. Tegen elke paal in de zaal een kerstster van papier. De tafels staan in lange rijen. Ze zijn gedekt met kerstlopers. Het servies, bestek en de glazen volgen. Takjes hulst met rode bessen bij ieder bord. De nonnen kunnen er wat van. Intussen zijn ze in de keuken met vier “man” sterk het diner aan het voorbereiden. Het wordt heel bijzonder. Het hoofdgerecht is gegrild speenvarken.

Om zes uur ’s avonds begint het feest. Op het podium speelt een groepje muzikanten kerstmuziek. De akoestiek is prima. Overal branden kaarsen en de Jugendstil lampen verspreiden een warm licht. De gesprekken aan tafel gaan over Kerstmis thuis, in Wallonië. Er klinkt heimwee door. Een eigen huis is de grootste wens. Als dat er eenmaal is kan hun gezin overkomen. Het duurt helaas nog bijna tien jaar voordat de arbeiderswoningen klaar zijn. Toch is de stemming erg goed. Af en toe wordt er gezongen. Het nagerecht, frambozen soufflé, gaat erin als koek. De glazen worden nog eens gevuld. Er wordt getoost, de Franse kerstliedjes worden uit volle borst meegezongen. Dan gaat de deur naar de foyer open. Een man met een grote snor komt binnen. Hij loopt naar voren. Er wordt van alle kanten gefluisterd: “Monsieur le directeur, monsieur Dor”. Emile Dor, want die is het, gaat het podium op. De muzikanten maken eerbiedig plaats voor hem. De zaal wordt stil. Hij kijkt even rond, steekt twee vingers in het zakje van zijn grijze vest, schraapt zijn keel: “Mes chers amis”. Iedereen kijkt verbaasd. Zoiets heeft hij nog nooit gezegd. Wat is er aan de hand? Emile gaat verder. Hij is erg tevreden over de productie. Ze hebben weer een goed jaar gedraaid. Er zijn weinig ongelukken gebeurd. Als beloning krijgen ze een dagloon extra. De zaal barst los in gejuich. Petten worden in de lucht gegooid. Men slaat elkaar op de schouders. De borrelglaasjes worden weer gevuld. De bar-nonnen gaan rond met de fles. Emile Dor verdwijnt stilletjes achter de gordijnen. Hij gaat terug naar zijn kerstdiner in de witte villa.

Dit en veel andere verhalen worden verteld door de Cicerones tijdens de rondleidingen. Wil je ook zo’n rondleiding met deskundige uitleg meemaken, kom dan zondag 31 december 2023 om 14.00 uur naar Gemeenschapscentrum de Schakel, St. Barbaraweg 1. De cicerones staan klaar om je rond te leiden. Het kost 2 euro per persoon, kinderen tot 12 jaar zijn gratis. Je hoeft je niet vooraf aan te melden. De rondleiding duurt ongeveer twee tot twee en een half uur en gaat over goed begaanbare wegen. Rolstoel en rollator vriendelijk.

Wil je als familie, buurt of vereniging een rondleiding? Maak dan een afspraak bij onze coördinator Wim Cremers, Telefoon +31 495 49 2598 / +31 6 2296 1675, of per e-mail ciceronesdorplein@gmail.com.

door: Thierry d’ Ensebroeck
foto: © Jack Roosen 

Reünie Sint Joseph school Dorplein

Het was in 1892 een belangrijke gebeurtenis voor Budel en omstreken, de stichting van een zinkfabriek met een fabrieksdorp op de Looserheide. Het waren de Belgische ondernemers de gebroeders Lucien en Emile Dor en hun kompaan François Sepulchre die dit project gingen uitvoeren. Op 14 september 1892 ging men over tot de oprichting van de zinkfabriek genaamd ‘Société Anonyme des Zincs de la Campine’. Men begon meteen voortvarend met de bouw van de zinkfabriek en het fabrieksdorp. De gemeente Budel besluit op 5 september 1893 dat de fabriek en bijbehorende gebouwen voortaan de naam ‘Dorplein’ zal dragen als blijvende herinnering aan de stichters. De directie van de fabriek zou verder zorgen voor huisvesting en verder alle sociale voorzieningen die nodig waren in een leefgemeenschap.

In 1896 begon Dorplein al een echt dorp te worden en steeds meer mensen vonden er een thuis. Dus kwamen er ook steeds meer kinderen in Dorplein wonen die naar school zouden moeten gaan. Daarom werd door de directie van zinkfabriek in 1896 de bijzondere lagere school Sint Joseph opgericht. Het bijzondere van deze lagere school was dat één van de ouders op de zinkfabriek moest werken om als leerling toegelaten te worden. Meestal was dat de vader. Deze bijzondere Sint Joseph school heeft tot 1963 onderwijs geboden aan de kinderen van Dorplein. In 1963 kwam er een einde aan deze bijzondere lagere Sint Joseph school met de opening van de Sint Andreas school op 8 juni 1963.

Drie oud-leerlingen van die oude bijzondere lagere school Sint Joseph van Dorplein, Geert van Winkel, Louis Duisters en Giel Stollman, hebben het initiatief opgenomen om een reünie te organiseren. Zij willen deze reünie op de eerste plaats organiseren voor de klasgenoten waarbij zij zelf in de klas hebben gezeten. We hebben het dan over de geboortejaren 1946 en 1947. Alle andere oud-leerlingen tot en met 1949 van de Sint Joseph school van Dorplein zijn natuurlijk ook welkom. Je kunt je voor deze unieke reünie aanmelden tot uiterlijk 1 februari 2024. Het is de bedoeling deze reünie te organiseren op zondag 26 mei 2024.

Voor het programma van die dag op zondag 26 mei denken zij aan de volgende onderdelen:

  • Samenkomst in de theaterzaal van de Cantine
  • Welkomstwoord en mededelingen
  • Informatie over de Sint Joseph school
  • Maken groepsfoto
  • Wandeltocht door het Dorplein van onze jeugd
  • Diapresentatie van oude foto’s van Dorplein
  • Gezellig napraten

Ook zijn zij geïnteresseerd in oude foto’s uit jullie jeugd in Dorplein. Breng deze foto’s mee dan kunnen ze samen worden bekeken en eventueel kan er gezorgd worden voor een kopie.

Dus neem contact op met een van hun via de mail of telefoon.

Een Dorpleinse groet van,

Geert, Louis en Giel

 

Geert van Winkel
gvwsfl@hotmail.com
06 3045 7014

Louis Duisters
l.duisters@outlook.com
06 1239 4891

Giel Stollman
martengiel@gmail.com
06 2953 7209

Foto: Sint Joseph school (klas 5 en 6) op schoolreisje naar Schiphol in 1958; collectie J. Duis Budel

Sinterklaas bezoekt ook Dorplein

Nadat hij zaterdag 18 november in Nederland aankwam met de stoomboot, bezocht Sinterklaas een dag later de kinderen van Budel-Dorplein.

In een gezellig ingericht Cantine Theater kwam hij even na half drie binnenlopen met zijn Pieten. De kinderen, papa’s, mama’s, opa’s en oma’s zongen hem toe.

Wethouder Hennie Driessen heette Sinterklaas welkom namens de gemeente Cranendonck.

Een gezellige middag met dansende Pieten met daarachteraan kinderen, volgde. Sinterklaas maakte een rondje door de zaal om ook de ouders een handje te schudden. Alhoewel hij al oud is kende hij opvallend veel ouders en opa’s en oma’s bij naam.

Tot slot mochten alle kinderen even bij Sinterklaas komen en een grote snoepzak in ontvangst nemen.

Dankzij de organisatie, door de vrijwilligers, van buurtvereniging Wijk4en5 blijft deze mooie traditie in Dorplein bestaan.

 

Foto’s: © Jack Roosen

Een symfonie orkest in Dorplein

We lopen rond de Looserplas op de Hoort in Dorplein. Het water kabbelt rustig tegen de oever. Het is net alsof het water fluistert. Tegen wie of wat, tegen de wandelaars? Hoor je het, het begin van de Pastorale van Beethoven, de zesde symfonie. De eerste violen zetten zachtjes in, net als het water. De muziek gaat een beetje crescendo. De wind blaast wat harder in de bomen, eeuwig zingen de bossen. Het zijn de altviolen en de cello’s die zich laten horen. We lopen verder tot in de bocht van de plas. Een eend kwaakt en de andere eenden sluiten erbij aan. Een gesnater waar je vrolijk van wordt. Het zijn de houtblazers van het orkest. De hobo’s en de klarinetten. Zo had Beethoven het tijdens zijn wandelingen door de natuur vaak gehoord. De sombere buien die hem vaak overvielen waren er niet. Het was rust in zijn hoofd. En dan kon hij echt genieten van de natuur. Dan als een klaroenstoot gaat een van de ganzen los. De alarmroep, ze vindt dat we te dichtbij komen. Het hele eskader ganzen doet mee. Ze zwemmen zo ver mogelijk naar het midden van de plas. Dicht bij elkaar is veiliger. Ze zijn de koperblazers die zich laten zich horen in het orkest. De ene gans is een trompet de ander een trombone. Als we doorlopen wordt het geluid minder, decrescendo. Weinig gevaar te duchten van die wandelaars. Ook de bomen doen mee in het deminuendo. De wind wordt zwakker en ze zoemen zachtjes. Dan wordt de rust doormidden gescheurd. Een schel snerpend en tegelijk donderend geweld. De straaljagers van Kleine Brogel razen door de blauwe lucht. De pauken, de kleine trommen en zelfs de picolo’s doen hun best. Dit heeft Beethoven nooit meegemaakt. Hij hoorde wel vaak het geschetter van de gaai. Als de rust is weergekeerd horen we hoog boven ons het gemiauw van twee buizerds. Rustig zweven ze op de termiek om elkaar heen. De fluiten in het orkest. En heel prozaïsch bromt in de verte de fabriek. Basso continuo. Het geluid dat er altijd is maar je niet altijd hoort. Het is niet zo erg als een snelweg langs je achtertuin.

Maar…. Als die zinkfabriek hier niet gekomen was eind 19e eeuw: Geen Dorplein, geen Waals dorp met zijn karakteristieke huizen. Geen Cantine, geen beschermd dorpsgezicht, geen Prisonneke, geen rondleidingen door de cicerones ( gidsen ).

Wil je zo’n rondleiding met deskundige uitleg meemaken, kom dan zondag 26 november 2023 om 14.00 uur naar Gemeenschapscentrum de Schakel, St.  Barbaraweg 1. De cicerones staan klaar om je rond te leiden. Het kost 2 euro per persoon, kinderen tot 12 jaar zijn gratis. Je hoeft je niet vooraf aan te melden. De rondleiding duurt ongeveer twee tot twee en een half uur en gaat over goed begaanbare wegen. Rolstoel en rollator vriendelijk.

Wil je als familie, buurt of vereniging een rondleiding? Maak dan een afspraak bij onze coördinator Wim Cremers,Telefoon +31 495 492598 / +31 6 2296 1675, e-mail: ciceronesdorplein@gmail.com

door: Thierry d’Ensebroeck
foto: ©Jack Roosen

 

Pepernoten bakken

De dagen worden korter…… De sinterklaassfeer zit al in de lucht. Om nog meer in de stemming te komen wordt op woensdag 15 november 2023 tussen 13.30 en 16.00 uur pepernoten gebakken.

De pepernoten worden gebakken in de huiskamer in gemeenschapscentrum de Schakel.

Adres: St. Barbaraweg 1, 6024 AR Budel-Dorplein.

Je hoeft je van te voren niet aan te melden.

Kom ook en maak er samen een gezellige middag van.

 

Van Maaseik naar Dorplein

We hadden familiedag. Met twaalven gingen we naar Maaseik. Het stadje aan de Maas heeft iets buitenlands. Alsof het veel verder weg ligt, ergens in Wallonië of zo. Onze gids Patriek stond ons op de markt op te wachten. Bij het standbeeld van de schilders Jan en Hubert van Eyck. Vol enthousiasme ging hij los. Wat wist hij veel. En hij doorspekte zijn verhalen met typisch Limburgse humor. Hoewel hij naar eigen zeggen een “inwijkeling” was. Hij was niet geboortig van Maaseik.

Meer dan 4000 jaar geleden woonden er al mensen op die plek. Die bleven er niet, ze trokken verder. Ook de Romeinen woonden er een tijd. De heirbaan Maastricht-Nijmegen lag vlak bij en moest beschermd worden. Volgens onze gids begon de echte geschiedenis rond 700 met de zusjes Harlindis en Relindis. Hun vader stichtte een klooster voor hen daar aan de Maas. In 952 werd dit eigendom van de bisschop van Luik. De Maas stroomde nogal eens binnen in het klooster. Ook de huizen er omheen werden grondig schoongemaakt door de rivier. Rond 1230 werd een nieuwe nederzetting begonnen op een hogere en drogere plek. Vanaf toen heette het Alden-Eik en Nieuwen-Eik. Gewoon omdat er veel eiken stonden. In het wapen van Maaseik vind je een eikentak. Patriek ging niet zo ver dat hij de inwoners eikels noemde. Nieuwen-Eik overvleugelde Alden-Eik vooral omdat er een haven was. De gids leidde ons door gans Maaseik. Het was meer dan de moeite waard.

De cicerones (gidsen) van Dorplein zijn ook zo bezig. Met hetzelfde enthousiasme en dezelfde deskundigheid worden de bezoekers rondgeleid. Ze vertellen over het ontstaan van Dorplein. Lang niet zo oud als Maaseik, maar zeker zo interessant.

Dorplein dankt zijn bestaan aan een Waalse zinkfabriek. De gebroeders Dor zochten hier in de omgeving grond voor de bouw van hun fabriek. Het had niets gescheeld of ze was in Weert gekomen. In de buurt van Sluis 16. Gelukkig waren de burgemeester en de pastoor faliekant tegen. Anders was er nooit geen Dorplein geweest. Het werd de Hei op het snijpunt van drie provincies: Noord-Brabant, Nederlands Limburg en Belgisch Limburg. Ver van de bewoonde wereld, zodat niemand last had van de vuile rook die uit de schoorstenen kwam. Emile Dor had een tekening gemaakt van le Project de Dorplein. Een dorp dat gebouwd zou worden vlak bij zijn fabriek. Hij noemde het Village Nouveau. De gemeenteraad van Budel maakte daar in 1893 Dorplein van. In datzelfde jaar werd er al 150 ton zink geproduceerd. Er werd een begin gemaakt met de bouw van de woonhuizen. De fabriek groeide uit tot een kolos met heel veel schoorstenen. Het dorp groeide mee.

Wil je het hele verhaal horen kom dan zondag 29 oktober 2023 om 14.00 uur naar Gemeenschapscentrum De Schakel, St. Barbaraweg 1. De cicerones staan klaar om je rond te leiden. Het kost 2 euro per persoon, kinderen tot 12 jaar zijn gratis. Je hoeft je niet vooraf aan te melden. De rondleiding duurt ongeveer twee tot twee en een half uur en gaat over goed begaanbare wegen, rolstoel en rollator vriendelijk.

Wil je als familie, buurt of vereniging een rondleiding? Maak dan een afspraak bij onze coördinator Wim Cremers, Telefoon +31 495 492598 of +31 6 2296 1675. Mailen kan ook: ciceronesdorplein@gmail.com

Door: Thierry d’Ensebroeck

Tag Cloud